MELCHIOR WAŃKOWICZ. "OPOWIEŚĆ O BITWIE"
- Film dokumentalny
- Produkcja:Polska
- Rok produkcji:1992
- Gatunek:Reportaż historyczny
- Czarno-biały,
Film powstał wiosną 1970 roku na podstawie książki Melchiora Wańkowicza "Opowieść o bitwie" i z udziałem pisarza w roli narratora. Wiosną następnego roku cenzura okaleczyła dokument przed jego premierową emisją, która odbyła się w TVP 18 maja. Mimo cenzorskiej ingerencji widzowie w 1972 roku wyróżnili film specjalnym "Złotym Ekranem". Zmiany polityczne, które dokonały się w naszym kraju po 1989, roku umożliwiły wypełnienie testamentu Melchiora Wańkowicza: realizatorzy w 1992 roku podjęli próbę przywrócenia filmowi pierwotnego kształtu i tę właśnie wersję przedstawił widzom program II TVP [TVP]
Dedykacja: "W hołdzie krajowi z dedykacją uczestnikom, z myślą o tych po nas. . . " (Melchior Wańkowicz).
Ekipa
pełna
|
skrócona
|
schowaj
- Reżyseriaw napisach określenie funkcji: Realizacja
- Scenariusz
- Lektor
- Zdjęcia
- Dźwięk
- Montaż
- Współpraca montażowa
- Konsultacjamateriały archiwalne
- Redakcja
- Kierownictwo produkcji
- Produkcjadla Działu Form Dokumentalnych Programu 2 TVP
Variapokaż
WCHODZĄC NA RING - POZDRAWIAMY POPRZEDNIKÓW (1)
- Część
- 50 min
W pierwszej części filmu, po nakreśleniu sytuacji istniejącej we Włoszech w 1943 roku, realizatorzy koncentrują uwagę widzów na południu tego kraju. Tam, we wrześniu Amerykanie dokonali desantu na Sycylii, następnie przeprawili się na Półwysep Apeniniński. Za nimi poszły wojska alianckie, wśród nich II Korpus Polski. Alianci ruszyli w kierunku Rzymu. 57 km od stolicy Italii zatrzymały ich w okolicach Cassino umocnienia na tzw. linii Gustawa. Obejście ich od zachodu, wzdłuż wybrzeża, okazało się niemożliwe. Melchior Wańkowicz, wówczas korespondent wojenny, stojąc przed kamerą na tle mapy opowiada w filmie o powodach, dla których - po straszliwie zmasakrowanych kolejnych atakach Amerykanów, Francuzów i Brytyjczyków - 8 kwietnia 1944 dowództwo Korpusu Polskiego otrzymało propozycję przypuszczenia kolejnego szturmu na Monte Cassino i przyjęło ją. Następnie pisarz ze swadą opowiada o pierwszych dniach ataku Polaków, urozmaicając relację barwnymi szczegółami i opisami wydarzeń, których był bezpośrednim świadkiem i uczestnikiem.
GÓRA OFIARNA (2)
- Część
- 54 min
Druga część pasjonującej opowieści Melchiora Wańkowicza o straszliwych zmaganiach polskich żołnierzy w bitwie o Monte Cassino. Relację pisarz podejmuje w momencie, gdy po kilku dniach działań pozycyjnych przystąpiono do drugiego natarcia. Atak miał nastąpić 17 maja o godz. 7.00. 18. batalion dokonał wyłomu w niemieckiej obronie na północ od miasteczka Cassino. Po nim na południowy stok wdarł się 15. batalion. Dzięki temu można było przyśpieszyć natarcie na Sanangelo. Na szczycie tej krwawej góry Niemcy ukryci w trzech bunkarch, otoczonych drutami kolczastymi i pasami pól minowych, kontrolują każde poruszenie. Polacy zdobywają wrogie gniazda. Ale po utracie Sanangelo Niemcy przystępują do trzeciego z kolei kontrnatarcia i zmuszają polskich żołnierzy do opuszczenia zdobytych pozycji. Melchior Wańkowicz, wówczas korespondent wojenny, biegał z pozycji na pozycję, z dowództwa do dowódców poszczególnych odcinków, z linii natarcia do punktów opatrunkowych. Zbierał informacje, weryfikował wiadomości. Udawało mu się cało wychodzić z opresji. Miał opinię człowieka o wyjątkowej intuicji, która podpowiada skąd może nadejść śmiertelne zagrożenie. Dzięki przekonaniu, że wie, gdzie padnie pocisk, zyskiwał przychylność kierowców łazików, dzięki czemu łatwiej mu było przemieszczać się po rozległym rejonie walk. W filmie, siedząc lub stojąc przed kamerą na tle mapy, ze swadą relacjonuje kolejne fazy drugiego natarcia, opowiada o niebywałej determinacji Polaków, którzy wiedzieli, że jeśli to natarcie im się nie powiedzie, będą musieli zrezygnować ze zdobycia spływającej krwią góry: wobec ogromu strat, jakie ponieśli, o kolejnym ataku nie mogło już być mowy. Tę szczegółową, pełną barwnych szczegółów opowieść o siedmiu dniach i nocach śmiertelnych zmagań zakończonych ostatecznie 18 maja 1944 zatknięciem biało-czerwonej na gruzach klasztoru wzniesionego na szczycie Monte Cassino, ilustrują i uzupełniają materiały filmowe z archiwów warszawskiej WFDiF.
