Wyszukiwaniex

Proszę wpisać poszukiwane słowo lub jego fragment.

Opcja fragment pozwala wyszukać każde wystąpienie poszukiwanego wyrażenia.

Opcja początek pozwala wyszukać wszystkie tytuły i nazwiska rozpoczynające się od wyszukiwanego wyrażenia.

Opcja dokładnie wyszukuje tylko te filmy i osoby, których tytuły, imiona i/lub nazwiska są takie same jak wyszukiwane wyrażenie.

WAŻNE!
W tytułach filmów w wyszukiwarce nie uwzględniamy występujących w nich znaków przestankowych.
Proszę pamiętać, że każda osoba wpisana jest do bazy w formie „nazwisko, imię”. Wyszukując osoby w opcji początek należy wpisać jej nazwisko lub jego początkowy fragment, w opcji dokładnie należy wpisać np. Kowalski, Jan (nie Jan Kowalski). W tej opcji wpisanie przecinka i spacji JEST KONIECZNE.

Szukaj w bazie

SKARBNICY

1978
Nono Dragović

Poetycka opowieść o górnikach, ukazująca ich życie codzienne oraz trud pracy w kopalni.

Ten krótki opis filmu wskazywałby, że jest to tylko jeden z wielu podobnych do siebie utworów, które w okresie PRL poświęcono górnikom. Temat ten właściwie nieustannie przewijał się w polskim kinie dokumentalnym. Pierwsze z podejmujących go dokumentów pojawiły się tuż po wojnie. Bodaj najciekawszym z nich jest kreacyjny, wyszukany formalnie, inspirowany radziecką szkołą montażu film Natalii Brzozowskiej Kopalnia (1947). W okresie socrealizmu wyjątkowo często górnicy stawali się bohaterami filmów propagandowych. Większość z nich hołubiła przodowników pracy, popularyzowała preferowane przez władze wzorce osobowe. Ale i wśród nich znalazły się dzieła, którym ranga artystyczna pozwoliła przetrwać próbę czasu jak Gwiazdy muszą płonąć (1954) Witolda Lesiewicza i Andrzeja Munka. W pamięci miłośników kina z pewnością zapisały się demontujące nowomowę stalinowską wizerunki górników z filmów Wojciecha Wiszniewskiego - Opowieść o człowieku, który wykonał 552% normy (1973) i Sztygar na zagrodzie (1978).

Skarbnicy powstali w epoce Gierka, której górnik stał się symbolem. Nie wpisują się jednak w kod ówczesnej propagandy sukcesu ani na poziomie znaczeń, ani filmowej formy. O ich odmienności decyduje poetyckość oraz subtelne przesunięcie akcentów, które pozwalają współczesnemu widzowi na odnalezienie w tym filmie śladów społecznej krytyki i ekologicznej refleksji.

Film otwiera cytat z pism Ericha Fromma: "Ja wierzę, że rozum jest jedyną siłą, która może nas uratować od samozniszczenia… Ja wierzę w możliwość doskonałości człowieka, ale wątpię, że osiągnie on ten cel, jeżeli się w porę nie obudzi.", zamyka recytacja wiersza Tadeusza Różewicza, której towarzyszą ujęcia górników brodzących w wodzie po dnie podziemnego korytarza. Ciemności rozświetlane są błyskami latarek-czołówek: "Przychodzi wielkie światło/zimne i okrutne/i odcina go i połyka/wypluwa I ginie." W obrazie twórcy filmu budują ekwiwalent słów poety. Oba cytaty wprowadzają do Skarbników ton pesymistyczny, zapowiadający rychły koniec ich pracy - zamknięcie wyrobiska lub kopalni, śmiertelny wypadek. Interpretację tę wzmacnia kontekst powstania wiersza, który został napisany przez Różewicza tuż po śmierci Leopolda Staffa i jemu dedykowany oraz jedna ze scen filmu, w której widoczne są wciągane na łańcuchach robotnicze ubrania górników jakby wyzute z ciał. Ujęcia ukazujące pracujących górników opatrzono precyzyjnie wyselekcjonowanymi i wzmocnionymi dźwiękami. Autorzy podkreślają nadludzki wysiłek depersonalizującej pracy (film pozbawiony jest dialogów), a jednocześnie ukazują dzielnicę zamieszkiwaną przez górnicze rodziny, których życie toczy się w cieniu kopalni. Za ceglanymi familokami majaczą kominy i kopalniana winda, ziemia jest spękana, okolica bez drzew i choćby skrawka zielni.

Katarzyna Mąka-Malatyńska
© 1998-2024 Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl jest bazą danych chronioną przepisami Ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych (Dz. U. 2001 nr 128 poz. 1402). Kopiowanie treści zawartych w serwisie bez zgody redakcji zabronione. Kopiowanie i wykorzystywanie fotosów oraz materiałów audiowizualnych zamieszczonych w serwisie bezwzględnie zabronione, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych przez prawo. Cytowanie fragmentów treści zawartych w serwisie wymaga zgody redakcji. W każdym przypadku konieczne jest podanie źródła w podpisie pod cytowanym fragmentem. W przypadku portali internetowych żródło musi być linkiem do serwisu filmpolski.pl.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl działa na podstawie art. 2 Ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. 2018 poz. 1000).
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl współpracuje z TVN w zakresie publikacji promocyjnych materiałów audiowizualnych. Administratorem danych pozyskanych w związku z emisją tych materiałów jest TVN.

Informacja o zasadach publikacji linków i danych adresowych w serwisie filmpolski.pl w ramach pakietu premium.

Ta strona używa plików cookie. Zapisywanie plików cookies można zablokować, zmieniając ustawienia przeglądarki.