PĘTANIE

• Spektakl telewizyjny
• Rok produkcji:
  1997
• Premiera:
  1997. 09. 25
• 36 min

Ten teatr mówi bez słów, bo słowo "mogłoby obrócić wszystko w banał albo nawet sprofanować". Nie ma w nim literatury, anegdoty, fabuły, bo jest to teatr wizualny, malarski, operujący głównie obrazem. "Właśnie poprzez obraz ujawnia się rzeczywistość najgłębiej ludzka, na którą składają się pewne ostateczne namiętności i stany emocjonalne, których człowiek nie zawsze jest świadom i z którymi rozum nie daje sobie rady. O nich właśnie opowiadam w swoich spektaklach i dlatego posługuję się obrazem, nie słowem" - mówił Leszek Mądzik (ur. 1945), założyciel i animator Sceny Plastycznej KUL (1969), scenarzysta, scenograf i reżyser wszystkich jej przedstawień. Najważniejsze z nich to: "Ecce homo" (1970), "Wieczerza: (1972), "Włókna" (1973), "Ikar" (1974), "Piętno" (1975), "Zielnik" (1976), "Wilgoć" (1978), "Wędrowne" (1980), "Pętanie" (1986), "Wrota" (1989), "Tchnienie" (1992), "Szczelina" (1994). Scena Plastyczna jest dobrze znana za granicą, gdzie często występuje. Leszek Mądzik uczestniczył też ze swymi spektaklami w wielu międzynarodowych festiwalach teatralnych i wystawach; otrzymał m.in. wyróżnienie za prace scenograficzne na Światowym Praskim Quadriennale Scenografii i Architektury Teatralnej (1983), Nagrodę im. św. Brata Alberta, nagrodę Polskiego Ośrodka ITI za propagowanie za granicą polskiej kultury, nagrodę krytyków na festiwalu teatrów eksperymentalnych w Kairze (1991). Artysta prowadził zajęcia ze studentami w Akademii Teatralnej w Helsinkach, Akademii Sztuk w Berlinie i Amsterdamie, na Uniwersytecie w Buffalo. Jest profesorem w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Absolwent historii sztuki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, od przeszło ćwierćwiecza związany z teatrem, wciąż czuje się malarzem - "myślę obrazami, wszystkie moje przeżycia, spotkania z ludźmi, naturą, kłopoty, dewiacje i zagrożenia są hodowane i przekładane na język obrazu". W "malarskim" teatrze Leszka Mądzika funkcje dramaturgiczne pełnią muzyka, efekty dźwiękowe, światło i mrok, głębia przestrzeni i rozświetlone formy plastyczne.
"Pętanie", zrealizowane zgodnie z tymi założeniami, jest osobistym spojrzeniem twórcy na ludzką egzystencję, przebieg życia człowieka w jego kolejnych fazach. Autorską wizję teatralną na język filmu przełożyli Jacek Łechtański i Andrzej Wojciechowski. "Doświadczeniem dla mnie najistotniejszym jest widzenie ludzkiego bytowania jako wędrówki w stronę śmierci, doznawanie "przechodniości" życia" - niejednokrotnie podkreślał Leszek Mądzik, od pierwszych prób scenicznych zafascynowany tematem przemijania, "wchodzenia w śmierć". "Pętanie", spektakl sprzed blisko dziesięciu lat, w recenzjach popremierowych uznano za najpełniejszą i najgłębszą wizję życia ludzkiego, poczynając od dzieciństwa, poprzez różne nawracające, dramatyczne epizody szamotania się z czymś, co otacza człowieka, pęta go, wchłania, nie daje szansy ucieczki. W tym przedstawieniu, może bardziej niż w innych spektaklach Sceny Plastycznej, gdzie aktor zazwyczaj kryje się za maską lub manekinem albo sam pełni funkcję quasi-rekwizytu - istotną rolę odgrywają osoby wykonawców: dziewczynki, młodej kobiety, człowieka starego. Ekspresja ludzkiej postaci - ciała bądź grubo ciosanej marionety - jest jednym z najbardziej przejmujących elementów widowiska telewizyjnego. [PAT]

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj