OPERACJA "KOZA"

• Film fabularny
• Produkcja:
  Polska
• Rok produkcji:
  1999
• Premiera:
  2000. 03. 31
• Gatunek:
  Komedia
• Barwny (negatyw: Kodak), dźwięk: Dolby SR, 2560 m, 91 min
  
  Okres zdjęciowy: 15 kwietnia - 6 czerwca 1999.
  Lokacje: Warszawa (gmach Wojskowej Akademii Technicznej przy ul. gen. Sylwestra Kaliskiego 2).

W tajnej bazie KGB w Okręgu Kaliningradzkim zespół "specjalistów" nakłania dawną agentkę, obecnie tancerkę Teatru Bolszoj, Wierę Tichonową do podjęcia jeszcze jednego zadania. Generał KGB zleca jej misję w Warszawie. Przy pomocy Jurija i Grigorija ma ona wykraść wynalazek naukowca Adama Horna służący do ... zamiany świadomości. Horn jest dawnym uczniem innej funkcjonariuszki KGB, profesor Gurgenidze.
Warszawa. Horn wygłasza wykład na temat swych badań. Prezentuje film dokumentujący jego sukces, w którym "osobowościami" zamieniają się koza i pies. Przeciwnik Horna, profesor Rozwaniec zwolennik przeszczepów mózgu opuszcza salę oskarżając Horna o oszustwo.
Adam Horn ma narzeczoną Annę, córkę pułkownika UOP Krępskiego. Młodzi planują wspólne życie. Anna jest jednak rozczarowana, gdy Horn przyznaje, że rejestrację eksperymentu sfingował przy pomocy komputera. Liczyła bowiem na dobrze płatną posadę dla Adama w UOP. Po wyjściu Anny w mieszkaniu Horna zjawia się Wiera, przedstawiając się jako studentka. Horn ukończył właśnie pracę nad swym wynalazkiem. Wypróbowuje go na sobie i Wierze. Okazuje się, że jego katalizator, wzmocniony działaniem bodźców erotycznych zadziałał. Rano Wiera budzi się w ciele Adama, a on w jej ciele. Rozpoczyna się seria niezwykłych perypetii...

Konrad Szołajski na pomysł realizacji tej komedii wpadł jeszcze w latach 80. Reżyser przyznał, że tekst scenariusza powstał ze swoistego sprzeciwu wobec dominującego wtedy kina "moralnego niepokoju", które Szołajski uznawał za "podręcznik socjologii przełożony na obrazki". On sam miał inne zainteresowania. W 1984 roku nakręcił film "Jajo", wariację na temat prozy Bułhakowa, która czerpała obficie z tradycji Monty Pythona, a także nawiązywała do kina "nowej przygody".
"Koza" zmieniła się bardzo od czasu swego powstania. Pierwsza wersja scenariusza dotyczyła lat 30. Bohaterami mieli być hitlerowska agentka i żydowski naukowiec, a tłem wydarzeń sanacyjna Polska. "Chciałem pokazać trochę paranoicznej polskiej rzeczywistości - tej historycznej, ale kojarzącej się ze współczesnością. Marzyło mi się zażartować z hurrapatriotycznej tradycji, komunistów, faszystów, legionistów i w ogóle wszystkiego co było do wyśmiania w dwudziestoleciu międzywojennym, a co odbijało się dalej czkawką w naszej świadomości".
Po 1989 Szołajski powrócił do zarzuconego parę lat wcześniej projektu. Przedtem jednak nakręcił "Człowieka z ..." (1993), przyjętą w bardzo zróżnicowany sposób, satyryczną komedię polityczną z Cezarym Pazurą, która była swoistym pastiszem "Człowieka z marmuru" i "Człowieka z żelaza" Andrzeja Wajdy.
Szołajski jest cenionym dokumentalistą (m.in. filmy "Dziennikarze '82", "Sceny z życia kick-bokserki", "Pani od seksu"), autorem słuchowisk, scenariuszy do komiksów, tekstów satyrycznych. Jego próby fabularne ("Jajo", "Welcome to Britain", "Musisz żyć") wzbudzały mieszane reakcje.
Przy realizacji "Kozy" pomógł Canal+ finansujący znaczną część produkcji (wcześniej Canal+ był producentem "Człowieka z ..."). Realizację ułatwił także fakt, że scenariusz "Operacji..." zakwalifikowano w 1996 roku do udziału w warsztatach scenariuszowych Equinoxe, które odbywają się w Beychewelle pod Bordeaux. Tam - według słów Szołajskiego - życzliwych rad warsztatowych udzielili mu scenarzyści tacy jak Zachary Sklar ("JFK"), Larry Gross ("48 godzin") czy Sasza Adabachian (scenarzysta Nikity Michałkowa i Andrieja Konczałowskiego). Idąc za ich wskazówkami Szołajski zrezygnował z silnie akcentowanych wątków politycznych na rzecz czystej farsy.

Ekipa

pełna | skrócona | schowaj

Varia

pokaż

Nagrody

schowaj

• 2001
  Orzeł (Polska Nagroda Filmowa)-Nominacja
  w kategorii: najlepsza scenografia; za rok 2000
  Andrzej Przedworski