Wyszukiwaniex

Proszę wpisać poszukiwane słowo lub jego fragment.

Opcja fragment pozwala wyszukać każde wystąpienie poszukiwanego wyrażenia.

Opcja początek pozwala wyszukać wszystkie tytuły i nazwiska rozpoczynające się od wyszukiwanego wyrażenia.

Opcja dokładnie wyszukuje tylko te filmy i osoby, których tytuły, imiona i/lub nazwiska są takie same jak wyszukiwane wyrażenie.

WAŻNE!
W tytułach filmów w wyszukiwarce nie uwzględniamy występujących w nich znaków przestankowych.
Proszę pamiętać, że każda osoba wpisana jest do bazy w formie „nazwisko, imię”. Wyszukując osoby w opcji początek należy wpisać jej nazwisko lub jego początkowy fragment, w opcji dokładnie należy wpisać np. Kowalski, Jan (nie Jan Kowalski). W tej opcji wpisanie przecinka i spacji JEST KONIECZNE.

Szukaj w bazie

SŁUŻBA ZASTĘPCZA

2004
Jan Wagner

Chłopak z długimi włosami siedzi w fotelu i, coś do siebie szepcząc, przekłada w dłoniach białe karteczki (można wychwycić słowa: "springen… skakać…"). Po chwili zza kadru słychać lekko łamaną, ale ciągle zrozumiałą polszczyznę: "Jestem młody. Moje całe życie leży przed mi. Ja bardzo lubię słuchać historia, co która ludzi mają". Wreszcie głos "dołącza" do postaci - bohater przyciska guzik domofonu i mówi: "Tu jest Johannes, wolontariusz".

Końcowe plansze Służby zastępczej, czyli szkolnego dokumentu Jana Wagnera, dają widzowi dwie ważne informacje. Po pierwsze (choć chronologicznie to plansza ostatnia): "Johannes Krautheim był przez rok wolontariuszem Akcji Znaku Pokuty - Służby dla Pokoju". Po drugie: "Zofia Galczewska, Janina Gierkowska, Janina Andrzejak były więźniarkami obozów koncentracyjnych Ravensbrűck (i) Buchenwald". Zatem: film o młodym Niemcu, który w ramach wolontariatu pomaga wiekowym już Polkom, niegdyś więzionym w niemieckich obozach koncentracyjnych. Potencjalnie - materiał na dokumentalne rejestrowanie napięć, wyrzutów i rachunków sumienia. Nastrój Służby zastępczej okazuje się jednak zupełnie inny.

Kamera podąża za Johannesem, gdy ten odwiedza kolejne panie. U jednej pomaga w kuchni, łagodnie podporządkowując się dość surowemu, nieskoremu do żartów charakterowi gospodyni. Gdzie indziej podejmuje się rozkręcenia okien, choć nie ma pewności, czy poprawnie zrozumiał, o co go poproszono ("Mogę zobaczyć, co to jest "rozkręcić"…"). W jeszcze innym mieszkaniu widzimy bohatera właściwie wyłącznie w roli słuchacza (i, gwoli ścisłości, żonglera): osiemdziesięcioośmioletnia, uśmiechnięta staruszka zwierza się, że "gdybym tak miała chociaż ze sześćdziesiąt lat, to jeszcze bym wsiadła sobie na rower i pojeździła…". Najciemniejsza przeszłość powraca bardzo sporadycznie, a i wtedy staje się raczej okazją do wspomnienia czegoś dobrego (vide list od matki, który otrzymała w obozie jedna z dawnych więźniarek). Sam Johannes chyba najlepiej streszcza sens ekranowych sytuacji: "Jestem z Niemiec. Tutaj w Polsce - jestem z Niemiec. Ja chcę pamiętać ta historia. Nie tylko ta historia, co oni robili w obozie. Chcę pamiętać, jak oni byli, jak oni są. (…) [Niedługo] tylko w mojej głowie oni będą". Takie podejście sprawia, że w pewnym momencie właściwie zupełnie znika z ekranowej rzeczywistości aspekt wyrównywania historycznych krzywd, a sprawą podstawową staje się zwyczajna chęć poznania drugiego człowieka i przechowania w pamięci jego opowieści, niekoniecznie tylko wojennej.

Dobrze też, że na filmowej taśmie Jan Wagner uwiecznił "polską historię" Johannesa.

Piotr Pławuszewski
© 1998-2024 Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl jest bazą danych chronioną przepisami Ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych (Dz. U. 2001 nr 128 poz. 1402). Kopiowanie treści zawartych w serwisie bez zgody redakcji zabronione. Kopiowanie i wykorzystywanie fotosów oraz materiałów audiowizualnych zamieszczonych w serwisie bezwzględnie zabronione, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych przez prawo. Cytowanie fragmentów treści zawartych w serwisie wymaga zgody redakcji. W każdym przypadku konieczne jest podanie źródła w podpisie pod cytowanym fragmentem. W przypadku portali internetowych żródło musi być linkiem do serwisu filmpolski.pl.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl działa na podstawie art. 2 Ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. 2018 poz. 1000).
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl współpracuje z TVN w zakresie publikacji promocyjnych materiałów audiowizualnych. Administratorem danych pozyskanych w związku z emisją tych materiałów jest TVN.

Informacja o zasadach publikacji linków i danych adresowych w serwisie filmpolski.pl w ramach pakietu premium.

Ta strona używa plików cookie. Zapisywanie plików cookies można zablokować, zmieniając ustawienia przeglądarki.