Wyszukiwaniex

Proszę wpisać poszukiwane słowo lub jego fragment.

Opcja fragment pozwala wyszukać każde wystąpienie poszukiwanego wyrażenia.

Opcja początek pozwala wyszukać wszystkie tytuły i nazwiska rozpoczynające się od wyszukiwanego wyrażenia.

Opcja dokładnie wyszukuje tylko te filmy i osoby, których tytuły, imiona i/lub nazwiska są takie same jak wyszukiwane wyrażenie.

WAŻNE!
W tytułach filmów w wyszukiwarce nie uwzględniamy występujących w nich znaków przestankowych.
Proszę pamiętać, że każda osoba wpisana jest do bazy w formie „nazwisko, imię”. Wyszukując osoby w opcji początek należy wpisać jej nazwisko lub jego początkowy fragment, w opcji dokładnie należy wpisać np. Kowalski, Jan (nie Jan Kowalski). W tej opcji wpisanie przecinka i spacji JEST KONIECZNE.

Szukaj w bazie

TOMBOLA

1963
Edward Bernstein

Na strzelnicy dla amatorów pojawia się profesjonalista - myśliwy. Kolejne cele znikają z półek. Ostatnim eksponatem do ustrzelenia okazuje się sam właściciel. Zastrzelony znika z kadru jak wszystkie pozostałe trofea myśliwego, lecz po chwili wraca w roli myśliwego.

Jedno wnętrze, dwóch aktorów, pięć minut projekcji. Tombola to właściwie drobiazg filmowy, rodzaj żartu utrzymanego w poetyce charakterystycznej dla etiud przełomu lat 50. i 60. Dwaj ludzie z szafą (1958) czy Rondo (1958) również łączą komizm, często sytuacyjny, z surrealizmem. O ile jednak źródła humoru w przywołanych etiudach są zróżnicowane, to w Tomboli rodzi się on przede wszystkim z odwołań do konwencji slapsticku, do zabiegów, które w pierwszych latach historii kina oczarowywały widzów. Przedmioty znikają i pojawiają się niczym w krótkich filmach pionierów kinematografii. Charakteryzacja Henryka Kluby, grającego rolę właściciela strzelnicy, wskazuje jednoznacznie na inspirację Chaplinem: kapelusik, krótki wąsik, poczernione brwi, wyrazista gestykulacja i mimika. Bohaterowie Edwarda Żebrowskiego nie są jednak postaciami chaplinowskimi w sensie ścisłym. W Tomboli nie ma miejsca na rozbudowanie ich historii, na komplikacje wizerunku. Żebrowski nie próbuje połączyć tego, co śmieszne z tym, co tragiczne. Postać chaplinowskiego trampa funkcjonuje w filmie na zasadzie znaku, który ma odsyłać widza do bogactwa znaczeń, bez konieczności bezpośredniego odnoszenia się do nich. Staje się sygnałem komizmu opartego na mimice, geście i sytuacji. Tombola to film niemy, ale bez trudu możemy wyobrazić go sobie z muzyką graną na żywo podczas seansu, dostosowaną do rytmu poruszających się bohaterów.

Tombola to etiuda bliska stylistycznie zrealizowanym niemal w tym samym czasie Ssakom (1962) Romana Polańskiego. W obu w pierwszoplanowe (w przypadku etiudy Żebrowskiego jedyne role) wcielają się Henryk Kluba i Michał Żołnierkiewicz. Choć opowieść późniejszego autora Noża w wodzie rozgrywa się w zupełnie innej przestrzeni, na pozór przynajmniej otwartej, to oba filmy opisują w gruncie rzeczy podobną międzyludzką relację, opartą na nieustannej zamianie ról i walce o dominację. Wydaje się jednak, że w etiudzie początkującego reżysera istotniejszy w grze prowadzonej między dwojgiem ludzi jest los, wygrana na tytułowej tomboli. Twórcy obu filmów posługują się przy tym zbliżoną stylistyką, naśladującą slapstick z jego humorem i specyfiką gry aktorskiej. Marek Hendrykowski pisał, że Polański "wykorzystał wypracowaną przez siebie przy okazji Dwóch ludzi z szafą konwencję filmowej etiudy w sposób najpełniejszy z możliwych, to znaczy angażując w maksymalnym stopniu grę wyobraźni, poetycką wizję świata i element improwizacji umożliwiający jej wykreowanie. Dotyczy to w tym samym stopniu zaczerpniętego z burleski slapstickowej stylu gry aktorskiej, w której znalazło się miejsce na błazenadę i happening (...), co sposobu opowiadania obywającego się bez jakichkolwiek schematycznych fabularnych uzasadnień i - śladem Dwóch ludzi z szafą - swobodnie przechodzącego od jednego epizodu do drugiego." ("Images" 2011, nr 17-18, s. 193-194).

Katarzyna Mąka-Malatyńska
© 1998-2024 Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl jest bazą danych chronioną przepisami Ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych (Dz. U. 2001 nr 128 poz. 1402). Kopiowanie treści zawartych w serwisie bez zgody redakcji zabronione. Kopiowanie i wykorzystywanie fotosów oraz materiałów audiowizualnych zamieszczonych w serwisie bezwzględnie zabronione, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych przez prawo. Cytowanie fragmentów treści zawartych w serwisie wymaga zgody redakcji. W każdym przypadku konieczne jest podanie źródła w podpisie pod cytowanym fragmentem. W przypadku portali internetowych żródło musi być linkiem do serwisu filmpolski.pl.
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl działa na podstawie art. 2 Ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. 2018 poz. 1000).
Internetowa Baza Filmu Polskiego filmpolski.pl współpracuje z TVN w zakresie publikacji promocyjnych materiałów audiowizualnych. Administratorem danych pozyskanych w związku z emisją tych materiałów jest TVN.

Informacja o zasadach publikacji linków i danych adresowych w serwisie filmpolski.pl w ramach pakietu premium.

Ta strona używa plików cookie. Zapisywanie plików cookies można zablokować, zmieniając ustawienia przeglądarki.